PIERWOTNIAKI (PROTOZOA)
Kiedy dany pasożyt jest mikroskopijnych rozmiarów jednokomórkowcem, spowodowana przez niego infekcja zwie się infekcją pierwotniakową. Jedną z najpoważniejszych chorób wywołanych przez pierwotniaki jest omawiana już uprzednio toksoplazmoza, stanowiąca poważne zagrożenie dla kobiet ciężarnych. Źródłem tej kociej infekcji są gryzonie lub surowe mięso. Toksoplazmoza jest bardzo rozpowszechniona. Więcej niż jedna trzecia wszystkich kotów ma przeciwciała tej choroby, co jest dowodem, że w pewnym okresie swego życia koty były na nią narażone.
Po upływie pięciu dni od momentu zarażenia koty przez trzy tygodnie wydalają wraz z kałem miliony oocytów (maleńkich torebek zawierających jajeczka pasożyta). Kiedy opuszczają one organizm kota, nie są jeszcze groźne. Staja się zaraźliwe do piero po paru dniach, kiedy osiągną, dojrzałość. Zawartość kuwety może stać się ich rozsadnikiem, toteż najlepiej wyrzucać kocie odchody do szczelnie zamykanego plastykowego worka.
Wiele kotów wypróżnia się na dworze, więc ziemia w ogrodzie też może być zainfekowana. Dlatego najlepiej, aby ciężarne kobiety wkładały rękawiczki, kiedy będą czyścić kuwety lub pracować w ogrodzie. Oocyty giną od wrzątku, toteż zainfekowane pomieszczenia należy wymyć.
Uporczywa biegunka może w niektórych przypadkach wskazywać na infekcję spowodowaną przez pierwotniaka. Choroba ta nazywana jest kokcydiozą (Cocciodosis hepatis). Lekarz weterynarii może stwierdzić jej obecność jedynie na podstawie analizy krwi danego kota i wówczas dopiero może zalecie odpowiednią kurację.
Najbardziej narażone są, na kokcydiozę kocięta przebywające w brudnym pomieszczeniu. Jeśli na skutek choroby ścianki jelit ulegną uszkodzeniu, w kale pojawią się ślady krwi. Nie jest już możliwe całkowite wyleczenie uszkodzonych ścianek jelit, toteż rozwój kocią i ulega zahamowaniu.
