Okres przygotowywania psa do wykrywania narkotyków (tresura) trwa zasadniczo 2—3 miesiące. Po tym okresie pies kierowany jest do pracy. Najlepsze wyniki osiąga po okresie około l roku ćwiczeń. Efektywnie pracować może w okresie 5—7 lat. Tresurą psa i kierowaniem jego pracą zajmuje się jeden i ten sam przewodnik, który opiekuje się nim również poza czasem pracy psa. Jednym słowem przewodnik i pies współpracują ze sobą przez cały okres służby psa. Przewodnik oprócz odpowiedniego przygotowania musi posiadać zamiłowanie do tej pracy. Dobry przewodnik i dobry pies gwarantują pełny sukces tak w okresie szkolenia jak i potem w okresie pracy psa”. Przewodnik i pies wzajemnie się uzupełniają w tej działalności.
Rasa psa w zasadzie nie odgrywa większej racji, lecz najczęściej używa się do tych celów psy rasy labrador i owczarek. Rasa labrador posiada wrodzone skłonności do szukania, tropienia i aportowania, a rasa owczarek chęć do pracy i posłuszeństwo. Bardziej decydujące znaczenie mają indywidualne cechy psa, jak: temperament, ochota do zabawy i walki, ciekawość, chęć aportowania, nieustępliwość, wiek i zdrowie, które muszą być brane pod uwagę przy doborze odpowiednich osobników do tresury. Odwagę psa, potrzebną do pracy w różnych warunkach, można rozwinąć w czasie ćwiczeń.
Metody tresury psów są różne i oparte są albo na chęci służby psa, albo na wynagradzaniu go smacznym kąskiem za znalezienie ukrytego przedmiotu, albo wprost na wyrabianiu na zasadzie zabawy nawyku u psa do szukania, na każde wezwanie, przedmiotu o określonym zapachu.
Jak wykazały doświadczenia, psa można wyuczyć wykrywać każdy rodzaj narkotyku. Jednak jednego osobnika można wyuczyć wykrywania tylko kilku narkotyków. Proces tresury zaczyna się zwykle od bardzo wonnych narkotyków, jak: kanabis, haszysz, marihuana. Gdy pies opanuje umiejętność wykrywania tych narkotyków wydzielających zdecydowane i mocne zapachy, to w następnej kolejności w ciągu bardzo krótkiego czasu, np. jednego tygodnia, można nauczyć psa wykrywać kolejne narkotyki, nawet syntetyczne. W okresie tresury psa wprowadza się różne utrudnienia, np. zmniejszanie ilości ukrytego narkotyku (nawet do 0,5 g haszyszu), ukrywanie razem z narkotykiem innych substancji o silnym zapachu, jak: tytoniu, pieprzu, perfum, nafty, itp., umieszczenie narkotyku w opakowaniach lub substancjach zatrzymujących woń narkotyków — folii plastykowej, puszkach metalowych, mydle, wosku, stearynie itp. W takich utrudnionych sytuacjach psy sadzą sobie również, lecz z mniejszym skutkiem. Narkotyk ukryty w idealnie hermetycznym opakowaniu, z którego zapach nie wydostaje się nawet w minimalnym stopniu, jest oczywiście niemożliwy do wykrycia przez psa. Jeżeli jednak przy pakowaniu narkotyku do hermetycznych opakowań nie zachowano ostrożności i śladowe ilości narkotyku pozostały na zewnątrz opakowania, to w takim wypadku pies może sygnalizować podejrzenie, że wewnątrz opakowania ukryty jest narkotyk. Sposób sygnalizowania przez psa, iż wywęszył narkotyk, polega na tym, że pies uderza łapą w to miejsce, gdzie narkotyk jest ukryty. Takiego sposobu sygnalizowania uczy się go w czasie tresury.
