Pochodzenie: zachodnia część basenu Morza Śródziemnego
Kraj rozwoju rasy: Kuba
Patronat: FCI
Krótki rys historyczny: Rasa ta pochodzi z zachodniego rejonu śródziemnomorskiego i rozwinęła się wzdłuż wybrzeży Hiszpanii i Włoch. Wydaje się, że psy te dość wcześnie zostały sprowadzone na Kubę przez marynarzy włoskich. Przez pomyłkę, ze względu na najczęstszy kolor tych psów (kolor tytoniu – brązowo – rudy) zrodziła się legenda o rodzimym pochodzeniu tej rasy z Hawany, stolicy Kuby. Wydarzenia historyczne spowodowały zupełne zaginięcie dawnych linii hawańczyków na Kubie. Nieliczne potomstwo przetrwało w USA po wywiezieniu z wyspy nielegalnie.
Wygląd ogólny: Hawańczyk jest małym, żywym psem, niskim na kończynach z szatą długą, obfitą, miękką i – milej widzianą – falującą. Jego ruch jest żywy i sprężysty.
Proporcje: długość kufy jest równa odległości między stopem a guzem, potylicznym. Stosunek długości tułowia( mierzonego od szczytu łopatki do końca pośladków) do wysokości w kłębie wynosi 4:3.
Zachowanie, charakter: nadzwyczaj żywy, łatwy do ułożenia jako czujny stróż. Serdeczny z natury, wesoły, jest miły, czarujący, swawolny i nieco skory do błazeństw. Lubi dzieci i może bawić się z nimi bez końca.
Głowa: średniej długości, stosunek długości głowy i tułowia (mierzonego od kłębu do nasady ogona) wynosi 3:7.
Czaszka: płaska lub bardzo nieznacznie wysklepiona, duża, okolica czołowa słabo rozbudowana. Czaszka widziana z góry jest zaokrąglona z tyłu i prawie prostopadła i kwadratowa z pozostałych trzech boków.
Stop: Umiarkowanie zaznaczony.
Twarzoczaszka:
Nos: czarny.
Kufa: zwężająca się lekko w kierunku osa, ale nie gwizdkowata ani graniasta.
Wargi: delikatne, suche, nie obwisłe,
Zgryz: nożycowy. Cenione uzębienie kompletne. Brak P1 i M3 tolerowany.
Policzki: bardzo płaskie, nie wystające.
Oczy: dość duże, w kształcie migdała, brązowe w jak najciemniejszym odcieniu. Łagodne w wyrazie. Obwódki oczu ciemnobrązowe lub czarne.
Uszy: osadzone dość wysoko, opadające wzdłuż policzków, tworzące niewielki fałd, który je lekko unosi. Ich końce są lekko spiczaste. Pokryte są włosem tworzącym długie frędzle. Nie odchylone jak ramiona wiatraka, ani nie przylegające ściśle do policzków.
Szyja: średniej długości.
Tułów: długość tułowia przekracza nieco wysokość w kłebie.
Linia górna: prosta, nieco wysklepiona w okolicy lędźwiowej.
Zad: nieco opadający.
Żebra: dobrze wysklepione.
Brzuch: wyraźnie podciągnięty.
Ogon: noszony w górze, bądź w formie łuku, bądź – lepiej – zawinięty na grzbiecie. Okryty jest szatą tworzącą długie, jedwabiste frędzle.
Kończyny przednie: proste i równoległe, suche, dobry kościec. Odległość między podłożem i łokciem nie powinna być większa niż między łokciem a kłębem.
Kończyny tylne: dobry kościec, kątowanie umiarkowane.
Łapy: nieco wydłużone, małe, zwarte.
Ruch: hawańczyk ma chody uderzająco lekkie i elastyczne, podkreślające jego wesoły charakter. Swobodny ruch kończyn przednich w linii prostej z podążającymi za nimi kończynami tylnymi.
Szata:
Gatunek włosa: podszycie wełniste, słabo rozwinięte, często zupełnie nieobecne. Włos okrywowy bardzo długi (12-18 cm u dorosłego psa), miękki, prosty lub falisty może tworzyć loki. Jakiekolwiek zabiegi fryzjerskie, wyrównywanie długości włosa nożyczkami lub epilowanie są zabronione. Wyjątek stanowi uporządkowanie włosa na łapach, które jest dozwolone, włosy na czole mogą być nieco skrócone, aby nie zakrywały oczu i na pysku mogą być nieco przycięte, lecz lepiej pozostawić je w stanie naturalnym.
Kolor szaty: są dwie odmiany kolorystyczne:
1) rzadko spotykana czysto biała, płowa w różnych odcieniach, od jasno płowego do koloru hawana (brązowo-rudy kolor tytoniu), łaty w tych kolorach, lekkie przyciemnienia są dopuszczalne.
2) Kolory szaty i łaty w kolorach wymienionych w poprzednim punkcie (białe, jasnopłowe do koloru hawana) z łatami czarnymi, szata czarna.
Wielkość: wysokość w kłębie od 23 do 27 cm, tolerancja 2 cm.
