Pomimo ogromnej różnorodności gatunków, kształtów, kolorów i futer całą udomowioną populację kotów na świecie możemy podzielić właściwie na dwie grupy – te gatunki, które naturalnie powstały na przestrzeni wieków, oraz gatunki sztucznie wyhodowane przez człowieka drogą selektywnego rozmnażania. Wiele naturalnie powstałych gatunków, które istnieją do dziś, przez lata cieszyło się życiem w odosobnieniu – np. bezogonowy kot manx czy kot japoński. Pozostałe gatunki, takie jak koty krótkowłose, maine coon lub syberyjskie, powstały naturalnie dzięki swobodnemu rozmnażaniu się i zostały sklasyfikowane jedynie dla potrzeb rejestrów klubów miłośników kotów.
W minionych latach, dzięki ściśle kontrolowanemu rozrodowi, powstało wiele nowych, zadziwiających odmian, przez co istnieje dziś o wiele więcej „sztucznych” gatunków niż naturalnych. Krytycy nie pozostawili suchej nitki na sposobie selektywnego rozmnażania – rasy, które bardzo często powstawały przy wykorzystaniu małego zasobu materiału genetycznego, były niezmiernie wrażliwe na wszelkie choroby.
Jednak z czasem przyszło zrozumienie dla ogromu nauki zaangażowanej w ten proces i można powiedzieć, że populacja kotów w dzisiejszych czasach cieszy się najlepszym zdrowiem od wieków.
